κράτεγος

Γένος φυτών της οικογένειας των ροδιδών (δικοτυλήδονα). Στην Ελλάδα αυτοφύονται οκτώ είδη. Αξιόλογο είδος είναι ο κ. ο οξυάκανθος, θάμνος ύψους μέχρι 5 μ., γνωστός και με τις ονομασίες μουρτζιά, μουμουτζελιά, τρικουκιά. Είναι πολύκλαδος, ακανθωτός με φύλλα αντωοειδή, λοβώδη, πριονωτά και άνθη λευκά κατά κορύμβους. Ο καρπός είναι σφαιροειδής, μικρός, κόκκινος, με σάρκα κιτρινωπή που περιέχει τα σπέρματα. Χάρη στα ωραία του άνθη και τους ζωηρόχρωμους καρπούς, που διατηρούνται στο φυτό όλο τον χειμώνα, ο κ. ο οξυάκανθος εκτιμάται ιδιαίτερα ως καλλωπιστικός θάμνος. Με διασταυρώσεις και επιλογή έχουν επιτευχθεί ποικιλίες με διπλά άνθη και έντονα χρώματα (κόκκινο, ροζ). Πολλαπλασιάζεται με σπόρο και εμβολιασμό. Είναι κατάλληλο για υποκείμενο της αχλαδιάς καθώς και για σύσταση αδιαπέραστων φρακτών. Άλλα είδη της ελληνικής χλωρίδας είναι: κ. ο αζαρόλος, κ. ο πυκνόλοβος, κ. ο μονόγυνος, κ. ο πεντάγυνος, κ. ο ρακόφυλλος, κ. ο χελδραΐχειος, κ. ο ανατολικός. Στο γένος κ. υπαγόταν παλαιότερα και το πυράκανθο.